Niedziela. Magazyn

Edytorial

Co zatrzymuje wojny?
Ks. Paweł Rozpiątkowski

Jeden z byłych polityków stwierdził jakiś czas temu, że jeszcze niedawno, „w jego czasach”, marząc o wygranych wyborach, należało walczyć o głosy centrum. Dziś ta zasada już nie obowiązuje. Obecnie politycy walczą o głosy skrajne. Centrum, a wraz z nim umiarkowanie przestały się liczyć z prostego powodu – w centrum została niewielka grupa wyborców, na której trudno budować polityczną siłę.

Puls historii

Znak zapowiadający apokalipsę – brak „hamulca sumienia”
Prof. Grzegorz Kucharczyk

Zwolnienie „hamulców sumienia” zawsze prowadzi do rewolucji i ostatecznie do wojny. Jakie inne znaki czasu zapowiadały konflikty światowe?

Wojna to gra liczb
Artur Stelmasiak

Społeczeństwo rosyjskie oraz elity polityczne ulegają wojennej indoktrynacji. Tego procesu nie da się łatwo zatrzymać i ciągła wojna może być jedynym sposobem funkcjonowania, w jakim Rosja będzie mogła się odnaleźć – mówi minister Jacek Siewiera, szef Biura Bezpieczeństwa Narodowego.

Bóg i historia

Ratunek przyjdzie spóźniony
Wincenty Łaszewski

W ludziach mieszka niepokój... Boją się, że nadchodzi czas wypełnienia się mrocznej tajemnicy fatimskiej, że dobro jest w odwrocie, a to, że za chwilę świat stanie się domeną szatana, nie jest wcale czczą teorią.

Święte pisanie

Mnich poza grawitacją
Marian Florek

Józef z Kupertynu był najbardziej zjawiskowym świętym w dziejach chrześcijaństwa i współsprawcą bodaj największej liczby cudów, jednak zasłynął z daru lewitacji – w czasie modlitwy łamał wszelkie prawa fizyki, unosząc się nad ziemią, wysoko jak nikt inny.

Rozmowa

Tajemnice matki świętego
Józefina Korpyś

Marianna Popiełuszko, matka ks. Jerzego, była kobietą wyjątkową. Czy również ona, podobnie jak matki innych świętych, np. Monika z Tagasty – matka św. Augustyna czy Zelia Martin – matka św. Teresy z Lisieux, zostanie wyniesiona na ołtarze? Postać tej prostej wiejskiej kobiety przybliża dr Milena Kindziuk, autorka biografii bł. ks. Jerzego oraz jego matki Marianny.

Historia idei

Nieomylność papieska. Najczęściej kontestowany dogmat Kościoła?
Ks. dr Mariusz Bakalarz

Errare humanum est, czyli: mylić się jest rzeczą ludzką, jak mawiali starożytni. Nie trzeba nikogo przekonywać do prawdziwości tego stwierdzenia, bo niejednokrotnie brutalnie tego doświadczamy. Jak zatem pogodzić z tą oczywistą prawdą dogmat o nieomylności papieskiej?

Kościół i Naród

Kardynał Niepodległości
Jan Józef Kasprzyk

Jego wpływ na życie polskiego społeczeństwa w jednym z najważniejszych momentów dziejowych był ogromny. I nie był to tylko wpływ na postawy moralne czy duchowe.

Niewinna ofiara pierwszych tygodni wojny
Ks. dr Zbigniew Kucharski

Wybuch I wojny światowej przez jednych ówcześnie żyjących był przewidywany, a przez innych uważany za absolutnie niemożliwy. Kiedy to jednak nastąpiło 28 lipca 1914 r., mało kto mógł przypuszczać, że właśnie rozpoczął się jeden z największych kataklizmów, mający przynieść cierpienie w wymiarze zarówno globalnym, dla milionów ludzi, jak i indywidualnym, dla konkretnych jednostek – jak zawsze w takich przypadkach osób niewinnych.

Zapomniany pionier ruchu ludowego
Bogdan Kędziora

Kiedy 30-letni ksiądz rozpoczynał działalność oświatową wśród galicyjskich chłopów, Wincenty Witos, lider ruchu ludowego, miał niewiele ponad rok. A jednak nazwiska tego kapłana próżno szukać w podręcznikach do historii Polski.

Tajemnice historii

Oczy i uszy papieża w hitlerowskich Niemczech
Ks. Paweł Rozpiątkowski

Nie ulega wątpliwości, że zdecydowana większość Niemców Hitlera i faszystów popierała. O tym należy pamiętać. Nie można jednak zapominać o nielicznych, którzy doskonale dostrzegali szatańskie elementy tego systemu i, ryzykując życie, próbowali się im przeciwstawić. Wśród nich byli także duchowni katoliccy.

Zakony – sól w oku komunistów
Jan Józef Kasprzyk

W okresie PRL zakony były szczególnie znienawidzone przez władze. Dlaczego? I jak komuniści walczyli z zakonnicami?

Historia sztuki

Sztuka sakralna wielkiego formatu
Ireneusz Korpyś

Posąg Chrystusa Odkupiciela z Rio de Janeiro czy statua Chrystusa Króla ze Świebodzina to niejedyne monumentalne rzeźby religijne, nie są też najwyższe. Świat sztuki sakralnej w skali makro okazuje się niezwykle bogaty.

Esej

Przestrogi historii
Prof. Wojciech Roszkowski

Demokracja to jedno z najbardziej zakłamanych i nadużywanych słów współczesności. W potocznym rozumieniu tego słowa demokrata to ktoś dobry, a przeciwnik demokracji to wróg, którego należy zwalczać. Kompletne pomieszanie pojęć.

Objawienia i dzieje

Gdzie niebo dotyka ziemi
Dr Łukasz Krzysztofka

Jest świętą górą dla chrześcijan, żydów i muzułmanów. Biblia łączy ją z postaciami Mojżesza i Eliasza. W miejscu tym Mojżesz otrzymał od Boga Dziesięć przykazań. Czy wiemy, gdzie rzeczywiście znajduje się góra Synaj?

Mury Jerycha
Ks. dr Krzysztof Kowalik

Wspomina o nim Biblia, jest najstarszym miastem leżącym w Ziemi Obiecanej i prawdopodobnie najstarszym, jakie stworzyła ludzkość.

Dramaty w dziejach

Tragiczny los Kościoła w Związku Radzieckim
Grzegorz Gadacz

Do 1937 r. na całym terytorium ZSRR pojęcie Boga jako instrument ucisku mas pracujących miało zostać unicestwione.

Kalendarium

Historie jasnogórskie

Pielgrzymka kobiet wielkich ideałów
O. Grzegorz Prus, paulin

W 1936 r. miało miejsce na Jasnej Górze wiele podniosłych wydarzeń z licznym udziałem pielgrzymów. Jedno spośród nich zasługuje na szczególną uwagę.

Geneza Apelu Jasnogórskiego
Grzegorz Gadacz

Wiele osób sądzi, że Apel Jasnogórski – Modlitwa Polskich Serc, jak go nazwał Jan Paweł II, jest równie wiekowy jak Bogurodzica.

Nawrócenia

Ze spustoszonej winnicy
Prof. Wojciech Roszkowski

W alegorii spustoszonej winnicy, która była tytułem jego najsłynniejszej pracy, Dietrich Alfred von Hildebrand nawiązał do Chrystusowej przypowieści o właścicielu winnicy, której dzierżawcy okradli go i nie tylko pobili jego sługi, ale i zamordowali jego syna.

Boże miejsca

Kościoły św. Mikołaja
Sebastian Reńca

Choć żył w zamierzchłej przeszłości, to nadal jest jednym najpopularniejszych świętych, o czym możemy się przekonać choćby po ogromnej liczbie kościołów jemu poświęconych. Przyjrzyjmy się zatem najbardziej intrygującym sanktuariom św. Mikołaja.

Konfesjonał świata
Margita Kotas

Choć Kościół nadal nie rozstrzygnął, czy zjawiska związane z Medjugorie mają charakter nadprzyrodzony, fakt, że papież Franciszek w 2019 r. zezwolił na pielgrzymowanie do tego miejsca, wzmógł jeszcze falę napływających do niego wiernych.

Z lokalnego dziedzictwa

Apostoł pokoju
Prof. Grzegorz Górski

Prawosławny, później arianin, następnie rzymski katolik. Rotmistrz w armii Dymitra Samozwańca, więzień w moskiewskim więzieniu, w końcu karmelita bosy. Niezwykle bogaty jest życiorys o. Makarego Demeskiego, niezwykle też ważna była dla Przemyśla ta postać.

Miejsce, które pokochała św. Jadwiga Śląska
Marek Perzyński

Sanktuaria św. Jadwigi Śląskiej znajdują się w podwrocławskiej Trzebnicy i Legnickim Polu k. Legnicy, jednak patronka Śląska, pojednania polsko-niemieckiego i wyboru Polaka na Stolicę Piotrową swoje serce zostawiła w innym zakątku tej ziemi.

Prostowanie historii

Mityczne stosy Świętej Inkwizycji
Ireneusz Korpyś

Żadna inna instytucja kościelna nie wzbudzała tak wielu kontrowersji, co ciekawe – aktualnie wywołuje więcej emocji niż w czasach swojego istnienia.

Geohistoria

Afryka pod znakiem krzyża
Radosław Patlewicz

Historia chrześcijaństwa w Afryce zaczyna się od doniosłego faktu; kontynent ten, jako jedyny oprócz azjatyckiego – odwiedził w dzieciństwie sam Jezus. Przebywał On przez kilka miesięcy w Egipcie, w czasie prześladowań króla Heroda i – co symboliczne – najprawdopodobniej właśnie tam stawiał swoje pierwsze, samodzielne kroki.

Patrystyka

Patron kaznodziejów
Ks. Mariusz Frukacz

Historia nadała mu przydomek Chryzostom, czyli „Złotousty”. A to dlatego, że zasłynął jako bezkompromisowy kaznodzieja. Jego kazania cieszyły się ogromną popularnością. Nierzadkie były przypadki, gdy wierni oklaskiwali jego homilie.

Historia papiestwa

Papież, który nie bał się świata
Józefina Korpyś

Gdy wybierano Jana XXIII, mówiono, że będzie „papieżem przejściowym”, zdołał jednak zmienić Kościół, choć sam tych zmian nie doczekał.

Rekomendacje kulturalne

Rekomendacje kulturalne

Felieton

Zwycięstwo. I co dalej?
Prof. Agnieszka Januszek-Sieradzka

Zwycięstwo na polu walki, choć częstokroć rozstrzygało kwestie, których nie potrafiono lub nie chciano rozwiązać za pomocą innych politycznych narzędzi, nigdy nie było pełne, jeśli nie zostało wykorzystane także w wymiarze pozamilitarnym. Zwycięska walka – w zależności od epoki – z użyciem miecza, kopii czy działa, jeśli miała być prawdziwym sukcesem, sukcesem przesądzającym o czymś więcej niż fizyczne rozbicie wroga, obrona czy zdobycie ziem, zmiana, czasami chwilowa, układu sił, musiała okazać się także sukcesem propagandowym.