Większość odkryć archeologicznych wzbudza niemałą sensację, jednak odkrycia w Qumran (wioska na północno-zachodnim wybrzeżu Morza Martwego, ok. 30 km na wschód od Jerozolimy) są wręcz przełomem kopernikańskim w archeologii biblijnej, istnym trzęsieniem ziemi w biblistyce.
Odkrycia sprzed prawie 80 lat zmieniły nasze postrzeganie tekstów biblijnych i czasów na przełomie Starego i Nowego Testamentu. Dlatego warto zapoznać się z arcyciekawą historią tych odkryć i stanem badań nad znalezionymi zwojami, a także zastanowić się nad znaczeniem tych sensacyjnych wydarzeń.
Historia odkryć w Qumran
Trzeba przyznać, że odkrycia w Qumran to nie efekt zaplanowanej wyprawy lub systematycznych poszukiwań, ale dzieło zupełnego przypadku. Otóż w 1947 r. beduiński chłopiec – Muhammad adh-Dhib pasł kozy w okolicy Qumran. Gdy zagubiła się jedna z jego kóz, podejrzewając, że mogła zawieruszyć się w pobliskiej grocie, rzucił tam kamieniem i usłyszał odgłos tłuczonego dzbana. Gdy razem z kuzynem weszli do tej jaskini, odkryli 8 skórzanych zwojów i dzbany. Znalezione zwoje sprzedali handlarzowi z Betlejem. Następnie trzy zwoje nabył Eleazar Sukenik, profesor Uniwersytetu Hebrajskiego, a pozostałe pięć – patriarcha syryjski Mar Atanazy Samuel (właściwie 4 pisma, gdyż dwa zwoje były częściami jednej Reguły Zrzeszenia). Patriarcha nie chciał, by zwoje wpadły w ręce żydowskie, wywiózł je więc do Ameryki, aby poddać je badaniom i drogo odsprzedać. Niestety, liczne wywiady i audycje radiowe nie pomogły, dlatego opublikował ogłoszenie w The Wall Street Journal, że ma do sprzedania starożytne zwoje znad Morza Martwego. Zwoje te ostatecznie nabył syn prof. Sukenika. A zatem i te pozostałe zwoje stały się własnością państwa Izrael. Obecnie są one prezentowane w Sanktuarium Księgi w Jerozolimie oraz w Muzeum Jordańskim w Ammanie. W latach 1947-56 przeszukano okoliczne jaskinie i znaleziono w nich ponad 900 rękopisów z tego okresu, a także osadę Qumran obok ujawnionych jaskiń. Najwięcej artefaktów znaleziono w grocie 4. (ostatnią – 12. grotę odkryto w 2017 r.). Ogromny wkład w badanie i publikowanie zwojów mieli francuski archeolog i biblista dominikanin Roland de Vaux i jego współpracownik – polski badacz Józef Tadeusz Milik. Teksty zwojów znad Morza Martwego są dziś świadectwem czasów, w których żył Jezus, dają nam możliwość poznania literatury religijnej tamtego okresu oraz zapoznania się z ówczesnymi trendami teologicznymi. W 2001 r. w Oksfordzie ukazało się pełne wydanie rękopisów (37 tomów), a w 2012 r. w formie cyfrowej opublikowano zwoje na stronie: www.deadseascrolls.org.il .
Co ostatecznie znaleziono w Qumran?
Pełna treść tego artykułu
w wersji drukowanej
lub w e-wydaniu.
