Edytorial
Historia i tożsamość
Ks. Paweł Rozpiątkowski
Pycha zwykle – no dobrze, bez owijania w bawełnę: zawsze kroczy przed upadkiem. To prawda wielokrotnie, zarówno w wymiarze ogólnym, jak i indywidualnym, „przerabiana” przez ludzkość.
Puls historii
Momenty zwrotnicowe
Prof. Grzegorz Kucharczyk
Błogosławiony kardynał Stefan Wyszyński nazywał historię Polski gesta Dei per Polonos, czyli czynami Bożymi uczynionymi za pośrednictwem Polaków.
Troska o skuteczną politykę historyczną w P olsce jest szalenie istotna, bo doświadczenia ostatnich lat pokazują, że kłamstwa i manipulacje mogą stać się narzędziem w prawdziwej wojnie – mówi Wojciech Kolarski, sekretarz stanu w Kancelarii Prezydenta RP odpowiedzialny za politykę historyczną i dziedzictwo narodowe.
Bóg i historia
Śladami „łez” Matki Bożej
Wincenty Łaszewski
Fizycy wahają się: „Powstaje materia «z niczego». A to może nastąpić tylko przez przekształcenie energii w materię”. Czyżby więc w świętych wizerunkach ukrywała się jakaś „energia”? Biolodzy, mając problem z klasyfikacją, dodają: „Taka substancja może być emitowana tylko przez żywy organizm”. Czyżby więc te wizerunki „żyły”? Zdumiewające pytania, które powinniśmy postawić… teologom.
Święte pisanie
Święta od nadziei
Jarosław Ciszek
Mawiamy potocznie, że niecałe ludzkie życie jest usłane różami. Na chwile „bez róż” mamy świętą z różami. W ostatnich latach stała się w zadziwiający sposób jedną z najpopularniejszych świętych w Polsce. Tym dziwniejsze, że nie była Polką, i do tego żyła dawno – pół tysiąca lat temu. To św. Rita z Cascii.
Matka Rzeczypospolitej
Joanna Operacz
Polska ma pięcioro patronów. Poza Matką Bożą, ale Jej nie wypada porównywać z żadnym człowiekiem, patronami są sami mężczyźni. Może dobrze by było dołączyć do tego grona kobietę?
Rozmowa
To była przemyślana decyzja
Maria Fortuna-Sudor
To ludzie, którzy z niezwykłą pasją przeżywali swe życie – przekonuje ks. dr Witold Burda, postulator procesu beatyfikacyjnego rodziny Ulmów.
Historia idei
Kościelne dyskusje
Ks. Paweł Rozpiątkowski
Choć daleko nam do czasów i zwyczajów Bizancjum, kiedy w teologiczne spory mocno zaangażowane były zarówno dwór cesarski i biskupie rezydencje, jak i miejskie oraz wiejskie chaty, to temperatura dyskusji jest dziś podobna. W pewnym sensie to nic nowego, bo w Kościele spierano się o rzeczy bardzo poważne od samego początku.
Kościół i Naród
Cud w Dachau
Jan Józef Kasprzyk
Specjalny rozkaz wydany przez Heinricha Himmlera określał, że obóz koncentracyjny w Dachau ma zostać zniszczony, a więźniowie – zamordowani.
Pierwowzór totalitaryzmów – rewolucja francuska
Prof. Grzegorz Kucharczyk
Nie brakuje ludzi, którzy patrzą na rewolucję francuską jako na punkt zwrotny w dziejach, wszak wprowadziła zasady wolności, równości i braterstwa… Zapomina się jednak dodać, że nie dla wszystkich.
Dojrzeli do chrześcijaństwa
Krzysztof Tadej
O zbliżającej się beatyfikacji rodziny Ulmów rozmawiamy z biblistą, laureatem Nagrody Ratzingera przyznawanej najwybitniejszym teologom świata – ks. prof. Waldemarem Chrostowskim.
Tajemnice historii
Tajemnicze morderstwa księży u progu III RP
Michał Kulig
Służba Bezpieczeństwa prowadziła ciągłą walkę nie tylko z działaczami opozycji, nękała też ludzi rozmaitych środowisk, którzy coraz głośniej podnosili swój głos sprzeciwu. Swoim wrogom nie odpuścili nawet po upadku muru berlińskiego.
Sekrety świata ukryte za Spiżową Bramą
Ireneusz Korpyś
Żadna inna instytucja nie wywołuje tak przeszywających dreszczów emocji i nie wpływa tak mocno na wyobraźnię, jak Tajne Archiwum Watykańskie. Czy słusznie?
Historia sztuki
Jak szczęśliwa Polska cała
Ks. Tomasz Zmarzły
Obraz cudowny (immago thaumaturga, miraculosa) to taki, przed którym doznane cuda i łaski zostały sprawdzone i uznane przez władzę kościelną.
Kradzieże kościelnych dzieł sztuki
Piotr Filipczyk
Kościelne dzieła sztuki od lat cieszą się szczególnym zainteresowaniem złodziei. Okradanie świątyń ma tradycję niemal tak długą jak ich budowanie, a nie brakuje i takich, którzy z kradzieży sakraliów i sakralnych dzieł sztuki uczynili sposób na życie. Choć policja od lat walczy z tym procederem, wciąż jest wielu przestępców, którzy „podnoszą rękę na świętości”.
Esej
Historia się nie skończyła
Prof. Wojciech Roszkowski
Historia idei obejmuje długą listę ideologii, opartych na częściowo słusznych, choć wyolbrzymionych przesłankach, ale bez refleksji nad słabościami każdej z tych ideologii. Ludzie jakby nie mogli przestać wytwarzać różnych „izmów”, które mają zastąpić pracę nad sobą czy rozwój cnót.
Objawienia i dzieje
Boży Grób – pamiątka po Jezusie?
O. Maciej Pawlik, benedyktyn
Czy mamy materialne pamiątki po Jezusie? Najważniejszą jest Boży Grób. Ale skąd pewność, że Jezus właśnie w tym miejscu został pochowany?
Pandemia „antonińska” a chrzest dzieci
Ks. dr Marcin Kołodziej
Plagi – ostatnią mamy jeszcze świeżo w pamięci – są tak stare jak ludzkość. Odciskały swoje piętno na królestwach, państwach i społecznościach, a także pojedynczych ludziach. Wywierały wpływ zarówno na sztukę, naukę, życie codzienne, jak i na religię. Najpewniej jedna z zaraz wpłynęła mocno na rozpowszechnienie praktyki chrztu dzieci.
Kalendarium
Historie jasnogórskie
Nie od razu Jasną Górę zbudowano
O. Grzegorz Prus, paulin
Kiedy ktoś przybywa po raz pierwszy do Częstochowy, może postawić pytanie: kiedy zbudowano Jasną Górę?
Jasnogórska kronika kryminalna
Józefina Korpyś
Wielka polityka, intryga tajnych służb, nierozwikłana tajemnica ze świętokradztwem w tle - wszystkie te wątki łączy jedno wydarzenie, które 114 lat temu miało miejsce na Jasnej Górze.
Dramaty w dziejach
Jak pękało chrześcijaństwo
Grzegorz Gadacz
Rozłam wspólnoty chrześcijańskiej na wschodnią i zachodnią nastąpił nie tyle ze względów doktrynalnych, ile z powodu walki o władzę, zawiści, dumy i bezmyślnego uporu obu stron.
Nawrócenia
Nawrócona hippiska
Prof. Wojciech Roszkowski
Życie każdego człowieka jest splotem dobrych i złych przypadków oraz dobrych i złych wyborów, ale efekt zależy także od wielu dodatkowych okoliczności i siły ich oddziaływania. Czy tylko ludzkiego?
Boże miejsca
Najstarsze polskie sanktuarium
Agnieszka Dziarmaga
Strome i kamieniste ścieżki do tego najstarszego sanktuarium w Polsce wydeptywali królowie, książęta, dostojnicy Kościoła, mężowie stanu, podążając do relikwii Drzewa Krzyża Świętego.
Takich pielgrzymek już nie ma...
O tym, jak wyglądał pielgrzymi szlak w ubiegłym wieku oraz jak pielgrzymowanie wygląda współcześnie, rozmawiamy z o. Melchiorem Królikiem.
Z lokalnego dziedzictwa
Niemy świadek ważnej historii
Ks. Paweł Rozpiątkowski
Ten kielich ze skarbca starożytnego kościoła Świętej Trójcy w Będzinie ma niewielką wartość materialną, nie jest wykonany z drogocennego kruszcu. Trudno też byłoby powiedzieć, że jest „ładny”. Ma jednak wielką wartość historyczną jako niemy świadek ważnych wydarzeń o znaczeniu geopolitycznym.
Kapłan niezłomny ze Starego Kramska
Kamil Krasowski
„Polska stoi dziś na straży własnej wartości i honoru Europy. Więcej niż kiedykolwiek potrzeba nam hartu ducha, zdrowia i tężyzny moralnej, jeżeli chcemy wytrwać zwycięsko aż do końca”. Te słowa napisał o. Leander Henryk Kubik - pretendent do chwały ołtarzy.
Prostowanie historii
Tajemnica pogromu Żydów w Krakowie
Radosław Patlewicz
O powojennym pogromie Żydów w Krakowie mówi się za mało i z błędami. Próbuje się np. obarczać odpowiedzialnością za rozruchy Kościół. To skutek tego, że debata o tego typu zjawiskach z powojennej historii Polski została w dużej mierze zredukowana do wydarzeń kieleckich z 4 lipca 1946 r.
Geohistoria
Prawdziwy upadek „Trzeciego Rzymu”
Prof. Grzegorz Górski
Przygotowując się do rozpoczęcia nowej fazy skrajnie agresywnej polityki, Władimir Putin w połowie 2021 r. rozwinął aktywność publicystyczną. Ożywiał w jej ramach wielkoruską ideologię, budując ideowe podstawy, mające uzasadniać ów nowy Drang nach Westen.
Patrystyka
Twarze Ojców Kościoła
Ks. Mariusz Frukacz
Z wielkich grzeszników stali się świętymi, których pisma do dzisiaj są obecne w nauczaniu Kościoła.
Historia papiestwa
Papieże zakochani w Polsce
Ks. Mariusz Frukacz
Wiemy, jak bardzo kochał Polskę św. Jan Paweł II. Warto jednak zwrócić uwagę na kilku papieży, którzy w wyjątkowy sposób odnosili się do naszej ojczyzny.
Rekomendacje kulturalne
Felieton
Zdajemy egzamin jako naród
Dr Milena Kindziuk