Kościół i Naród

Niedoszli papieże znad Wisły

Jan Józef Kasprzyk
Historyk, doradca Prezesa IPN, w latach 2016-24 szef Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych

Wybór kard. Karola Wojtyły na następcę św. Piotra był dla wielu ludzi zaskoczeniem. Przede wszystkim dlatego, że po raz pierwszy od blisko pół tysiąca lat biskupem Rzymu nie został Włoch. Źródła wskazują jednak, że wybór Polaka na papieża rozważany był w dziejach Kościoła przynajmniej dwukrotnie.

Dnia 16 listopada 1414 r. w Konstancji rozpoczął swe ponadtrzyletnie obrady sobór, nazywany przez współczesnych „najwspanialszym kongresem narodów, jaki kiedykolwiek widział świat”. Jego głównym celem miało być zakończenie gorszącej schizmy zachodniej, w wyniku której równocześnie władzę papieską sprawowało aż trzech duchownych: urzędujący w Rzymie Grzegorz XII, w Pizie – Jan XXIII i w Awinionie – Benedykt XIII. W soborze uczestniczyło 29 kardynałów, ponad trzystu biskupów i opatów, a także wielotysięczne zastępy książąt, rycerzy, mistrzów uniwersyteckich. Na czele polskiej delegacji stał Mikołaj Trąba. Wspólnie z Pawłem Włodkowicem walczyli na soborze o dobre imię króla Jagiełły, który był przedmiotem niewybrednych paszkwili autorstwa pokonanego cztery lata wcześniej pod Grunwaldem zakonu krzyżackiego. „Jest rzeczą słuszną zabijać pogan, ale większą zasługą jest pozabijać Polaków i ich króla niż pogan. Słuszniej bowiem jest zabijać chrześcijan, którzy razem z poganami zwalczają Kościół, niż pogan” – głosili Krzyżacy w pismach kolportowanych wówczas w Europie. Biskup Trąba wywiązał się z zadania obrony dobrego imienia Polski znakomicie. Jednocześnie dał się poznać uczestnikom soboru jako świetnie wykształcony i charyzmatyczny duchowny. Od dwóch lat pełnił urząd arcybiskupa gnieźnieńskiego, a wcześniej był notariuszem królewskim, podkanclerzym koronnym i arcybiskupem lwowskim. Wspierał Władysława Jagiełłę w walce z zakonem krzyżackim, dostrzegając ogromne niebezpieczeństwo dla Polski i Litwy ze strony rycerzy w białych płaszczach z czarnymi krzyżami.

Pełna treść tego artykułu w wersji drukowanej
lub w e-wydaniu.

Niedziela. Magazyn 7/2024

Dystrybucja

W parafiach

W wersji elektronicznej

Zamów e-wydanie