Niedługo przed swoją śmiercią w 992 r. Mieszko I wydał dokument, który wśród historyków zyskał nazwę Dagome iudex i miano najbardziej dyskusyjnego pisma w polskiej mediewistyce.
Na mocy wspomnianego dokumentu władca oddawał Państwo Gnieźnieńskie (Civitas Schinesghe) pod opiekę papieża. Dzięki temu świadectwu mamy pewność co do ówczesnego zasięgu terytorialnego jego władzy. Poza tym dokument owiany jest tajemnicą i nie wiadomo, z jakich przyczyn go sporządzono.
Kopia, nie oryginał
Oryginalny Dagome iudex został spisany w języku łacińskim ok. 991 r., najprawdopodobniej w kancelarii książęcej Mieszka I w Gnieźnie lub Poznaniu. Jego zachowana treść jest bardzo krótka. Oto ona: „Podobnie w innym tomie z czasów papieża Jana XV Dagome, pan, i Ote, pani i synowie ich Misico i Lambert (nie wiem, jakiego to plemienia ludzie, sądzę jednak, że to byli Sardyńczycy, ponieważ ci są rządzeni przez czterech „panów”) mieli nadać świętemu Piotrowi w całości jedno Civitas [państwo], które zwie się Schinesghe z wszystkimi swymi przynależnościami w tych granicach, jak się zaczyna od pierwszego boku wzdłuż morza [dalej] granicą Prus aż do miejsca, które nazywa się Ruś, a granicą Rusi [dalej] ciągnąc aż do Krakowa i od tego Krakowa aż do rzeki Odry, prosto do miejsca, które nazywa się Alemure, a od tej Alemury aż do ziemi Milczan i od granicy Milczan prosto do Odry i stąd idąc wzdłuż rzeki Odry aż do rzeczonego państwa Schinesghe”.
Pełna treść tego artykułu
w wersji drukowanej
lub w e-wydaniu.
